ਬੂੱਚੜਖਾਨਾ

ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਦਲਾਲਾਂ ਵਾਸਤੇ
ਇਕੱਠ ਕਰਨ ਲਈ
ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ
ਬੂੱਚੜਖਾਨੇ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ
ਗਾਵਾਂ ਵਾਂਗ
ਘੇਰਾ ਪਾ ਕੇ
ਟਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਥੁੱਨ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਪਰ ਇਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ
ਮੁਫਤ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ
ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਨੀ ਪਤਾ
ਇਹ ਹਲਾਲ ਹੋਣ ਤੋਂ
ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ
ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਮੈਦਾਨ ਜਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾ ਦਾ
ਸੰਗਲ ਖੋਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਦਾਂ ਹੈ
ਇਹ ਇਨ੍ਹਾ ਦੇ ਭਾਸ਼ਨਾ ਦਾ
ਸ਼ਿਗਾਰ ਬਣਦੇ ਹਨ
ਬਾਂਦਰ ਵਾਂਗ ਮਦਾਰੀ ਦੇ ਡਮਰੂ ਵਜਾਉਣਤੇ
ਝੂਠੇ ਵਾਦਿਆਂ ਦੀ ਡੁੱਗਡੁੱਗੀ ਤੇ
ਤਾੜੀਆਂ ਮਾਰਦੇ ਨੇ
ਸ਼ਾਇਦ ਇਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਨੀ ਪਤਾ
ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲ
ਹੁਣ ਫੰਡਰ ਪਸ਼ੂ ਵਾਂਗ
ਇਨ੍ਹਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੁਛਣਾ ਨਹੀਂ
ਪਰ ਇਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ
ਮੁਫਤ ਵਾਪਿਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ

ਬਿਰਹਾ ਦੀ ਲੋ

ਅਜੇ ਇਸ਼ਕੇ ਦੇ ਬੀਜ਼ ਨੇ
ਟੰਗੂਰ ਮਾਰਿਆ ਸੀ ਕਿ
ਬਿਰਹਾ ਦੀ ਲੋ ਵਗ ਪਈ

ਮੈਂ

ਹਰੇ ਭਰੇ ਰੁੱਖ ਤੋਂ
ਰੁੰਡ ਮਰੁੰਡ ਹੋ ਗਿਆ

ਪੱਤਝੜ ਦੇ ਪੱਤੇ ਵਾਂਗ
ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖਾਕ ਹੋ ਗਿਆ

ਹੁਣ ਹਾਲਤ
ਉਸ ਮਜਬੂਰ ਜੱਟ ਵਰਗੀ
ਜਿਸਦੀ ਪੱਕੀ ਫਸਲ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ

ਤੇ

ਭੜ੍ਹੀਂ ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਉਸ ਸੁੱਕੇ ਰਿੰਡ ਵਰਗੀ
ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਇੱਕ ਬੁੰਦ ਲਈ
ਤਰਸ ਰਿਹਾ

ਬਸ
ਅਜੇ ਇਸ਼ਕੇ ਦੇ ਬੀਜ਼ ਨੇ
ਟੰਗੂਰ ਮਾਰਿਆ ਸੀ ਕਿ
ਬਿਰਹਾ ਦੀ ਲੋ ਵਗ ਪਈ __

ਹੁਣ

ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਦੇ ਹਰਟਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੰਡਾਂ
ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਦੇ ਬਲਦਾਂ ਦੀਆਂ ਟੱਲੀਆਂ
ਸੰਗੀਤ ਛੇੜਨਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਖੇਤ ਚੋਂ ਤਿੱਤਰਾਂ
ਉਡਾਰੀ ਮਾਰਨੀ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਰਾਝੇਂ ਨੇ ਹੀਰ ਲਈ
ਮੱਝੀਆਂ ਚਾਰਨੀਆਂ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਸੱਸੀ ਨੇ ਪੁਨੂੰ ਲਈ
ਥਲ ਵਿਚ ਸੜਨਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਖਿੜੇ ਫੁੱਲ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ
ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਰੇਤੇ ਤੇ ਪਈਆਂ ਕਣੀਆਂ ਦੀ
ਖੁਸ਼ਬੂ ਨੂੰ ਮਾਨਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਮੋਰ ਨੇ ਬਾਗ਼ੀ
ਪੈਲਾਂ ਪਾਉਣੀਆਂ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਗੋਕਲਮੱਲ ਦੀ ਹੱਟੀ ਤੋਂ
ਰੁੰਗਾਂ ਲੈਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਮੱਲ ਨੇ ਮੇਲੇ ਚ
ਝੰਡੀ ਕਰਨੀ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਗੱਭਰੂ ਨੇ ਓਕ ਲਾ ਕੇ
ਘਿਉ ਪੀਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਬੁਰੀ ਦਾ
ਡੋਕਾ ਚੁੰਗਣਾ
ਨਾਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਇਨਸਾਫ ਲਈ
ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ

ਹੁਣ ਹੈ ਤੇ ਗੁਲਾਮੀ
ਹੁਣ ਹੈ ਤੇ ਆਦਮਖੋਰੀ
ਹੁਣ ਹੈ ਤੇ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ
ਹੁਣ ਹੈ ਤੇ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ
ਹੁਣ ਹੈ ਤੇ ਵਗਦਾ ਦਰਿਆ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ
ਹੁਣ ਹੈ ਮਰਦਾ ਆਮ ਆਦਮੀ ਹਰਪਲ

ਬਸ ਹੁਣ
ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਅਵਾਜ ਜੁਲਮ ਖਿਲਾਫ

ਬਸ ਹੁਣ
ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼

ਸਿਰਫ ਸੰਘਰਸ਼

ਕਿਉਂ ?

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਮਾਸੂਮ ਕਲਮ ਦੀ ਥਾਂ ਭੱਠੀ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਬੱਚੀ ਬੱਸ ਵਿਚ ਭੀਖ ਲਈ ਹੱਥ ਅੱਗੇ ਕਰਦੀ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਜਵਾਨ ਧੀ ਨੂੰ ਬੁੱਢੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਖਿਲਾਫ ਅਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਜਵਾਨੀ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਛੱਡ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਗੱਭਰੂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲੱਤ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਅੱਗੇ ਡਰਦਾ ਹੱਥ ਜੋੜਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ਕੋਈ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਦਾ ਹੈ

ਕਿਉਂ ?

ਸਚਮੁਚ

ਸਚਮੁਚ
ਬੜਾ ਦੁੱਖਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਸਭ ਕੁੱਝ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਵੀ
ਸਹਿ ਜਾਣਾ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ।
ਸਾਰੀ ਫ਼ਸਲ ਬਾਣੀਏ ਦੇ ਸੁੱਟ ਕੇ
ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਘਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ।
ਜ਼ਮੀਨ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਕੇ ਧੀ ਦੀ ਡੋਲੀ ਘਰੋਂ ਤੋਰਨਾਂ ।
ਸਚਮੁਚ
ਬੜਾ ਦੁੱਖਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਪਿਤਾ ਦਾ
ਸਿਰ ਤੋਂ ਹੱਥ ਉੱਠ ਜਾਣਾ ।
ਸਚਮੁਚ

ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ

ਜਿੱਥੇ ਬਚਪਨ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਲਈ

ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਵੇ।

ਜਿੱਥੇ ਜਵਾਨ ਪੁੱਤ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ

ਇਨਸਾਫ ਲੈਣ ਲਈ

ਪਿਤਾ ਦੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ

ਕਚਹਿਰੀ ਵਿੱਚ ਲੰਘ ਜਾਏ।

ਜਿੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਨਦਾਤਾ ਨੂੰ

ਹਰ ਵਾਰ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁਲਣਾ ਪਵੇ।

ਜਿੱਥੇ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਨੂੰ ਲੰਘਾਉਣ ਲਈ

ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਹੋਣਾ ਪਵੇ।

ਜਿੱਥੇ ਉਦਘਾਟਨਾਂ ਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਖ਼ਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੇ

ਗਰੀਬਾਂ ਲਈ ਖਜ਼ਾਨੇ ਖਾਲੀ ਹੋਣ।

ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੀ ਸਰਕਾਰ

ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਾ ਹੋਵੇ।

ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ

ਆਪਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੱਲ ਤੋਂ ਡਰ ਲਗਦਾ ਹੋਵੇ।

ਉਸ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ

ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।